Genomineerde Witte Anjer Prijs 2023: “Zomerrust is mijn levenswerk geworden”
Voormalig infanterist bij de Luchtmobiele Brigade Rob Zomer was in 1995 met Dutchbat-III getuige van de val van Srebrenica. Krap een jaar later kreeg hij de diagnose PTSS. Nu, bijna 30 jaar later, is hij de trotse eigenaar van de informele bed & breakfast Zomerrust. Het ligt in de bergen aan de noordzijde van de enclave waar hij als militair bijna een half jaar gestationeerd was. Zomerrust is een plek die altijd openstaat voor iedere veteraan.
Het verhaal van Zomerrust begint als Rob in 2008 voor het eerst terugkeert naar Srebrenica. Hij is met een aantal andere Dutchbatters door de burgemeester uitgenodigd om de Marš Mira (vredesmars) te lopen. Op de plek waar hij zoveel heeft meegemaakt, valt het kwartje: ‘Ik besefte dat ik op zoek was naar bergen, natuur en rust. Die vond ik daar. Ver weg van de hectiek van mijn bedrijvige leven in Nederland.’ Een paar jaar later heeft Rob alles in Nederland opgedoekt en is hij eigenaar van 2,5 hectare bos in de bergen boven Srebrenica.
Terwijl Rob bezig is om delen van zijn bos bewoonbaar te maken, komen de eerste gasten al langs. Voormalig Dutchbatters komen op het land kamperen en gaan samen met Rob terug naar de plekken waar trauma’s zijn gevormd. Samen delen zij herinneringen en doen nieuwe, veel positievere ervaringen op.
Inmiddels is Zomerrust allang niet alleen een plek waar voormalige Dutchbatters naartoe komen om herinneringen te verwerken. De bed & breakfast met een slaapzaal, kampeerplekken en campervoorzieningen wordt ook gevonden door veteranen die zijn uitgezonden naar Cambodja, Irak en Afghanistan. Rob neemt voor iedereen de tijd om in alle rust een programma samen te stellen: ‘Ik neem mijn gasten altijd eerst mee de berg op, om rustig te acclimatiseren. Pas daarna ga ik terug naar de Bravo-compound, het ziekenhuis, het uitzichtpunt over Srebrenica, een OP (observation post, red.) en naar de memorial voor de gesneuvelde Dutchbatter Raviv van Renssen.’
In zijn auto heeft Rob een stapel foto’s liggen om aan de hand daarvan aan niet-Dutchbatters het verhaal van de val van de enclave te vertellen. Aan het einde van ieder bezoek aan de plekken waar zoveel pijnlijke herinneringen liggen, zorgt Rob altijd voor een barbecue om zo de traumatische ervaringen te herprogrammeren: ‘Ik bied ondersteuning bij de verwerking van alle indrukken, zonder de pretentie te hebben een therapeut te zijn. Zomerrust is zo langzamerhand wel mijn levenswerk aan het worden.’
