"Ik was er toen mijn land mij nodig had"

‘Omdat mijn vader vroeger heeft gevaren, wist ik van jongs af aan dat ik dat ook wilde doen. En door mijn oom Jos Mulkens (LTZ der mariniers), wist ik dat ik bij de marine wilde. Mijn oom was gestationeerd op de kazerne in Den Helder. Hier ging ik vaak op bezoek tijdens schoolvakanties en wanneer ik ‘de grote grijze massa’ zag, voelde dat zo goed. Na het afronden van mijn opleiding aan het grafisch lyceum heb ik een jaar bij een reclamebureau gewerkt. Dit was het advies van mijn vader, want ik mocht bij defensie als ik ook had ervaren hoe het “gewone werkende leven als burger” was. Dat jaar kon mij niet snel genoeg gaan, ik was net 19 en klaar voor avontuur. Tijdens de basisopleiding was het voor mij snel duidelijk dat ik bij de nautische dienst wilde. Dat is veelal buiten werken op het schip, dus ook als je op zee zit ben je meestal buiten bezig. Dat ben ik al die jaren ook gebleven, tot ik in 2001 uit dienst ging.’

Uit dienst

‘De reden dat ik uit dienst ben gegaan houd ik liever voor mezelf. Mijn directe omgeving weet waarom ik hiervoor heb gekozen, maar achteraf bleek dit een foute keuze. Ik heb hiervan geleerd dat je áltijd een keuze moet maken die het beste is voor jezelf. Maak geen keuze die beter is voor een ander, maar een waar je achteraf nooit spijt van krijgt. Helaas is dit in mijn geval wel zo, want ik heb spijt tot op de dag van vandaag dat ik weg ben gegaan bij de marine. Ik heb geprobeerd terug te gaan naar, maar in die tijd kon dat niet meer, omdat ik al bijna 30 was. Ik ben eigenlijk altijd rusteloos gebleven na mijn marinetijd. De ene keer is het erger dan de andere keer. Soms is dit rusteloze gevoel lastig, je leert ermee leven. Maar als ze nu zouden zeggen: “We hebben volgende week een missie, we hebben te weinig mensen en we moeten leveren”, dan zou ik meteen teruggaan.’

Missies

‘Ik heb op diverse marineschepen gevaren, maar mijn missies heb ik gedaan op de Van Heemskerck en de Tjerk Hiddes. Een van die missies was het handelsembargo van Servië. Voor onze troepen op het land was het prettig om te weten dat de Nederlanders ook op zee vertegenwoordigd waren. Mocht het nodig geweest zijn, dan hadden wij vanaf zee een raket die kant op kunnen sturen. Tijdens deze missie voeren we in eskader samen met schepen van andere landen, zo deden we samen patrouilles voor de kust. Toen we op missie waren voor de kust van Joegoslavië deden we oorlogswacht: 5 uur op, 7 uur af, 7 uur op 5 uur af. Je bent altijd inzetbaar en je blijft net zolang zitten tot de dreiging voorbij is.’

Vragen

‘Toen ik ouder werd, heb ik me wel afgevraagd of we er goed aan hebben gedaan om daar te zijn. “Hebben we de mensen daar wel kunnen helpen?”. Maar dat kwam niet op het moment dat ik nog aan het varen was, die vragen kwamen pas veel later. Er zijn zoveel mensen gevlucht… Ik hoop ooit voor mezelf antwoorden te krijgen op de vraag of we goed hebben gedaan daar, ik weet het niet. Voor nu vind ik het nog lastig dit voor mezelf helder te krijgen.’

Kameraadschap

‘Ondanks dat ik uit een militaire familie kom (mijn oom Louis Mulkens en mijn neef Theo Mulkens zijn beide Adjudant Onderofficier bij de Luchtmacht), praat ik weinig tot nooit met familie over mijn missies. Toen mijn oom Jos nog leefde sprak ik wel met hem, als marinier had hij ook genoeg meegemaakt. Er was tussen ons maar een half woord nodig, helaas is hij er niet meer. QPO – Qua Patet Orbis (zo wijd de wereld strekt) oom Jos. Ook mijn vrouw weet maar een heel klein gedeelte van wat ik allemaal heb meegemaakt op de missies. Hierover praten doe ik alleen met marinemaatjes en andere veteranen. Dat is echt kameraadschap, dat vind je nergens anders. Toch had ik in de periode nadat ik uit dienst ging niet veel contact met marinemensen en veteranen, alleen met wat meiden waar ik mee gevaren heb. Totdat ik een paar jaar geleden een burn-out kreeg. Ik miste het nauwe contact en via Diana Mensink (een officier met wie ik heb gevaren) kwam ik terecht bij Ex-actKM, een vrouwenvereniging van de marine. Met hen ben ik in 2019 voor het eerst naar de Nederlandse Veteranendag gegaan. Het was een waanzinnige dag, ik liep zelfs mee in het defilé. Bij Ex-actKM ben ik inmiddels alweer een jaar vertegenwoordigster van regio Zuid-West. We bieden onze leden de mogelijkheid om met elkaar in contact te zijn en te blijven.’

Veteranendag

‘Meelopen in het defilé vond ik heel bijzonder. Ik had er nooit bij stilgestaan dat er zo veel mensen zijn die toch nog respect hebben voor veteranen. Het deed me vooral goed om te zien dat er veel mensen met jonge kinderen waren, omdat ik vaak het idee heb dat deze tradities voor veel mensen en vooral kinderen minder belangrijk worden. In Amerika is het verschil groot met hier, hoe er over en met veteranen wordt gesproken. Zij hebben daar bijvoorbeeld een veteranenziekenhuis, daar worden zij echt op handen gedragen. Maar hier krijgen wij dingen te horen als: “Daar heb jij toch voor gekozen, je moet niet piepen.” Er zijn mensen die zo denken. Dat is niet erg en het mag, maar waar was jij toen je land je nodig had? Ik hoop dat ons land nooit meer in een oorlog terecht zal komen. Want hoeveel mensen zullen er dan zijn? Defensie is tegenwoordig klein, bezuinigd tot en met. Het doet pijn aan mijn marine hart om te zien hoe weinig schepen we nog hebben, en hoeveel personeel tekort er is.

Veteraan in de Klas

‘Sinds 2006 werk ik als forensisch onderzoeker bij de forensische opsporing van de politie eenheid Rotterdam. Ik maak heftige dingen mee maar gelukkig kan ik hier goed mee omgaan. We hebben een TCO (Team Collegiale Ondersteuning) op onze eigen afdeling, zij zijn opgeleid om je bij te staan en te ondersteunen indien nodig. Daarnaast kan ik veel kwijt in mijn hobby, het maken en fotograferen van miniaturen en diorama’s. Door als Veteraan in de klas mijn verhaal te vertellen, hoop ik de belangrijke boodschap dat je altijd jezelf moet kunnen zijn mee te geven aan kinderen. Er zijn helaas heel veel mensen die denken dat ze dat niet kunnen zijn. Respect hebben voor elkaar en altijd jezelf zijn, dat vind ik erg belangrijk. Het ging tot een paar jaar geleden best goed, tegenwoordig worden er bijvoorbeeld weer vaak homo’s in elkaar geslagen. En omdat ik bij de politie zit, weet ik ook wel wat van de cijfers, de criminelen worden steeds jonger. Veel komen al op 11, 12 jarige leeftijd in contact met de politie op de verkeerde manier. Door mijn verhaal op scholen te vertellen hoop ik hen op een positieve manier te bereiken.’