verhalen

“Ik gebruikte broodjes kaas en een glas melk als strijdwapen”

Mijn vader, dat is nou een echte veteraan. Die heeft 3,5 jaar in Nederlands-Indië gediend. Zonder verlof, zonder extra toelages. Maar wel de dood in de ogen gekeken. Zijn compagnie keerde uiteindelijk fors uitgedund terug naar Nederland. Zeventien van de honderdvijftig man hebben ze daar verloren. Als ik dan naar mijn eigen missietijd kijk, vraag ik mij toch echt geregeld af, ben ik wel een echte veteraan. In 2003 verbleef ik vier maanden in Bosnië om daar, na afloop van de oorlog, namens de NAVO met de voormalige strijdende partijen te onderhandelen over ontwapening, de integratie van de Servische, Kroatische en Bosnische legers en over de demilitarisering van verschillende legereenheden. In die maanden in Bosnië ben ik nooit met een geweer in mijn hand door de bergen en de bossen getrokken.

Integendeel zelfs, ik ‘ontvoerde’ mijn gesprekspartners naar Jahorina, een voormalig wintersportoord hoog in de bergen boven Sarajevo en sloot ze daar een week lang op. Net zo lang totdat we een stap verder hadden gezet in de onderhandelingen. In die eerste onderhandelingsweek toen het niet zo vlotte, heb ik ’s avonds in plaats van een goed diner op een gegeven moment een paar schalen met broodjes en kannen melk laten aanrukken. ‘Als we er niet uitkomen, dan praten we gewoon vanavond door onder het ‘genot’ van een wit broodje kaas en een glas melk. Dat is nou een typisch Hollandse traditie’, gaf ik ze te verstaan. Na vier maanden onderhandelen, waarvan een aantal weken daar hoog in de bergen, lag er een mooi resultaat waar ik met trots op terugkijk. Ik voel mij dan misschien geen veteraan in de traditie van mijn vader, maar ik heb mij op een hele andere manier als militair ingezet in dienst van de vrede. Soms denk ik wel eens: met het begrip veteraan het is net als met een dobbelsteen. Er zijn net zo veel soorten veteranen als kanten aan de dobbelsteen en je hebt ze allemaal nodig om het spel te spelen.

Sinds begin 2012 is Frans na 36 jaar met pensioen. Zijn laatste missie was Operatie Ocean Shield. Vanuit het NATO hoofdkwartier in Lissabon was hij van 2009 tot 2011 nauw betrokken bij deze antipiraterij operatie voor de kust van Somalië. Frans publiceerde in de afgelopen jaren een groot aantal korte verhalen waarvan een aantal geïnspireerd op zijn verblijf in Bosnië, Afghanistan en Lissabon. In 2011 publiceerde hij een boek met verhalen onder de titel: de Bezuinigingsgeneraal.