Het verhaal van Peter Bercx: "Nederland, ga maar slapen. Ik bescherm jullie"
Er was geen twijfel over mogelijk: Peter Bercx, zoon van een marinier uit Den Helder, zou defensie binnentreden. Tijdens zijn militaire loopbaan diende hij op een vredesmissie in Sinaï, werd hij twee keer uitgezonden naar Cambodja en ging hij naar Sarajevo. Het maakte grote indruk op hem. Bijna dertig jaar later is nog steeds een onverminderd gevoel van trots te zien op zijn gezicht.
“Met gewone mensen ongewone dingen doen, is voor mij de romantiek van het werk”, vertelt Peter in de podcast Mee op Missie. Zeker in het warme Cambodja, zorgde dit voor bijzondere ervaringen: samen met ruim 3000 andere militairen mijnen te ruimen, democratie bewerkstelligen en verkiezingen organiseren. Het was een onopgemerkte strijd in een land “waar de grootste massamoordenaar ter wereld heeft huisgehouden”. Het grote publiek kreeg er weinig van mee, maar het maakte enorm veel indruk.
De aflevering van de podcast Mee op Missie met marinier Peter Bercx is via Spotify te beluisteren:
Deze trots en romantiek zijn letterlijk op zijn lijf geschreven: daar schitteren de logo’s van het Korps Mariniers en het Korps Commandotroepen en de tekst ‘pugno pro patria’ (de wapenspreuk van de Nederlandse krijgsmacht: ‘ik vecht voor het vaderland’). Deze tatoeages liet hij pas na zijn dienst laten zetten, om te voorkomen dat ze bij krijgsgevangenschap van zijn lichaam werden gesneden. “Die tatoeages symboliseren voor mij een gevoel van trots. Ik draag ze, omdat dat is wie ik ben.” Of mensen dat begrijpen, maakt voor Peter niet uit. “Toen ik nog in dienst zat, was mijn enige gevoel: ‘Nederland ga maar slapen. Ik sta gewapend op de muur en ik bescherm jullie.’ Dat is mijn motto en daar loop ik niet mee te koop.”
Naast het eergevoel, speelde ook angst een belangrijke rol op Peters uitzendingen. “Bang zijn maakt ook de wolf in je los. Je wordt alerter, je wordt scherper. Ik juich angst wel toe.” Hoewel de mannen-machocultuur daar niet altijd ruimte voor leek te geven, besprak Peter deze gevoelens wel met zijn kameraden. Kracht en kwetsbaarheid liggen in zijn ogen juist dicht bij elkaar en kunnen anderen inspireren om ook hun gevoel te delen. Dat hoeft niet in een kringetje waarbij ieder diens gevoel uit, maar kan ook in een gesprek met je buddy of via muziek. Voor Peter roept het nummer ‘Crazy’ van Seal het gevoel van kameraadschap in het bijzonder op. Toen hij in 2021 genomineerd was voor de Witte Anjer prijs, sprak hij al over dit nummer. “Dit is het nummer dat is verbonden aan mijn uitzendingen en misschien ook wel aan mijn militaire dienst. Het is een intense plaat, waarbij ik altijd ook de beelden van de clip in mijn hoofd heb. De realistische beelden van Sarajevo waar we de beschietingen hebben mogen uitvoeren op de vijandelijke stellingen, wat gelukkig geresulteerd heeft in vrede op de Balkan. Crazy, dat grijpt me bij mijn strot.”
‘90% van de militairen komt terug met een fantastische bagage van ervaringen. Een klein percentage doet dat niet en helaas zat ik daarbij.’
Na uitzendingen kost het veel moeite om weer te landen in de gewone maatschappij. In de mini-documentaire vertelt Peter over zijn laatste missie, waar de aanpassing het langste duurde: “Ik ben erachter gekomen dat er in mijn tweede uitzending een kiem is ontstaan waar ik onrustig van werd. Dat heeft geresulteerd in een ziektebeeld, in dit geval PTSS. 90% van de militairen komt terug met een fantastische bagage van ervaringen die ze hebben mogen meemaken. Een klein percentage doet dat helaas niet en helaas zat ik daarbij.”
Desondanks blijft Peter gevuld met trots over zijn militaire periode. “Als je vanuit je ziel ergens voor staat, dan raak je dat niet zomaar kwijt. Dan mag je misschien wat pech hebben ondervonden en tegenslagen hebben meegemaakt, maar dat maakt niet dat je kwijtraakt waar je in gelooft. Die eer en die trots neem je altijd mee.”
Waardering en erkenning zijn voor Peter van groot belang. Daarom zet hij zich ook als veteraan in voor zijn kameraden via verschillende stichtingen en goede doelen. Zo is hij actief voor ‘Dutch Marines Rowing Challenge’, een vereniging van oud-mariniers die roeien voor goede doelen, en loopt hij als paradecommandant van het Contact Oud Mariniers voor de troepen uit tijdens Veteranendag. “Ik kijk jaarlijks uit naar Veteranendag. Ik heb niet eerder zoveel erkenning en waardering gevoeld dan bij het defilé. Dat gaat door merg en been.” Elk jaar ziet Peter op Veteranendag weer zijn oude kameraden en drinken ze samen een biertje. “Dat maakt dat de Veteranendag telkens weer een andere lading krijgt en interessanter en gezelliger wordt.”
