"Onze vrijheid begint bij die van een ander"

‘Mijn oorsprong ligt bij de politie, waar ik verschillende leidinggevende functies heb bekleed en politie-onderhandelaar en commandant van de ME was. Ik begreep dat ze bij de Koninklijke Marechaussee op zoek waren naar vrouwen met veel operationele politie-ervaring en het internationale aspect van het werk sprak mij aan. In 2009 maakte ik de overstap naar de Marechaussee en toen wist ik al dat ik graag op uitzending wilde. Ik startte als brigadecommandant op Schiphol en na een aantal jaren diende Afghanistan zich aan en die uitdaging greep ik aan. Mijn opwerktraining was fantastisch: leuke groep en allemaal dingen doen die ik nog nooit eerder had gedaan.’

‘Ik was niet onderdeel van de politiemissie in Kunduz, maar onderdeel van de politieke missie van de Verenigde Naties die als doel had om Afghanistan te helpen de veiligheidssector in het land te bouwen. Ik was als police advisor verantwoordelijk voor de noordoostelijke regio’s Kunduz, Baghlan, Badakhshan en Takhar. Het land is ontzettend mooi en dat geldt ook voor de mensen. Ik reisde de provincies door en ging in gesprek met de politiechefs over een aantal thema’s die voor de VN het speerpunt vormden, namelijk community policing, family response units, de positie van vrouwen in de politie en de positie van vrouwen en kinderen in relatie tot veiligheid. Ik had een netwerk van lokale organisaties en mensen met kennis. Deze organisaties koppelde ik aan de politiechefs, zodat zij hen konden helpen met bijvoorbeeld de alfabetisering van politievrouwen of zaken zoals aparte kleedkamers en uniformen. Ik was een schakel die ervoor zorgde dat andere mensen hun werk beter konden doen. Het werk tijdens mijn missie was fantastisch. Ik hou ervan om in moeilijke omstandigheden mijn werk te doen en verbinding te maken met mensen. ’

‘We zijn heel erg zwart-wit in ons denken, terwijl het zoveel genuanceerder is in de werkelijkheid. Dit is iets wat ik van mijn missie heb geleerd. Van tevoren zeiden mensen tegen me dat de mannelijke politiechefs niet naar mij zouden luisteren. In de praktijk viel dit heel erg mee. Ik had zesentwintig jaar politie-ervaring en dat erkenden de chefs. Ik had wel een politiechef die anti-vrouw was. De vrouwen hadden geen eigen kleedkamers en zaten in de kou te verkleumen totdat ze iets mochten doen. De chef klaagde bij me dat de vrouwen analfabeet waren. Toen stelde ik gelijk het alfabetiseringsproject voor, daar kon hij geen nee tegen zeggen. Ik wist hem zo in een hoek te manoeuvreren, dat hij meewerkte.’ 

‘De val van Kabul is pijnlijk. Je gaat met een bepaalde instelling naar het land toe, namelijk dat je met elkaar zoveel mogelijk wil bereiken. Soms is dat heel direct zichtbaar en soms indirect. Als internationale gemeenschap hebben we veel bereikt, maar vooral de Afghanen zelf hebben heel veel bereikt. Dan is het heel wrang om te zien hoeveel er weggegooid is. Maar ik denk niet dat we er voor niets zijn geweest.’

Op de vraag of Sandra zich veteraan voelt, zegt ze: ‘Ik voel me wel veteraan. Ik vind het heel goed dat er aandacht is voor veteranen. Mensen hebben vaak het idee dat veteranen oude witte mannen met een rits aan medailles zijn. Door middel van Veteranendag en persoonlijke verhalen krijgen mensen toch beeld en geluid bij wat je doet en bij de keuzes die je maakt. Je kent de clichés, enerzijds dat vrijheid een prijs heeft, anderzijds dat onze vrijheid bij die van een ander begint. Dit is niet alleen relevant voor het werk dat we in missiegebieden doen, maar ook voor onze interne organisatie. Daarom zet ik me ook in voor vrouwen en de LHBTI-gemeenschap binnen Defensie. Het is eigenlijk allemaal met elkaar verbonden.’

Sandra Keijer blijft zich inzetten voor de internationale gemeenschap en werkt als Expert on Police Performance bij de Verenigde Naties in New York, waarvoor ze naar missiegebieden reist om te kijken hoe het werk van de politie verbeterd kan worden.