‘Mensen noemen je een held, maar ik heb gewoon mijn werk gedaan’
Anderen helpen zit in het bloed van Dayrohn (39). Zo verleende hij na een orkaan, als militair in dienst van Curaçao, hulp aan de inwoners op Sint Maarten en Puerto Rico. Op eigen initiatief reisde hij rond de feestdagen in 2004 naar Sumatra. Een zware zeebeving met een kracht van 9.0 had daar grote schade aangericht. Met zijn ervaring wilde Dayrohn de inwoners helpen. Als militair in dienst van Nederland kreeg hij voor zijn missie in Afghanistan in 2009 een Kruis van Verdienste voor het redden van het leven van Marc van der Kuilen. “Mensen noemen je een held, maar ik heb mijn werk gedaan”.
“Op Curaçao groeide ik op in een criminele omgeving. Vrienden en kennissen verdienden hun geld met drugsdealen. Ik heb het vooral aan mijn oma te danken dat ik niet het criminele pad op ben gegaan. Ze leerde me om ouderen te respecteren en ik moest al jong meehelpen in het huis(houden). Uiteindelijk ben ik bij de militie op Curaçao [lokale leger op de Antillen red.] gaan werken en later bij de politie. Je hebt altijd een keuze in je leven. En mede door mijn oma heb ik de keuze gemaakt om mensen te helpen.
Als jonge militair werkte ik in 1996 mee aan een uitwisseling met agenten uit Puerto Rico. Terwijl we daar waren werd er een waarschuwing voor een orkaan gegeven. We zijn 1,5 maand gebleven om hulp te bieden. Het werk bestond vooral uit mensen evacueren, helpen en puin ruimen. Deze ervaring kwam op Sint Maarten nog twee keer van pas.
In de tussentijd verhuisde ik in 2001 voor de studie van mijn vriendin naar Nederland. Daar kon ik aan de slag bij de Landmacht. Op televisie zag ik toen de beelden van de heftige orkaan die op Sumatra had huisgehouden. Ik was jong en onbevangen en ik wilde gelijk naar Sumatra. In overleg met mijn commandant ging ik een paar dagen op onbetaald verlof helpen. Ik dacht ervaring met orkanen te hebben, maar de chaos op Sumatra was heftig. Er lagen overal overleden mensen en er werd geplunderd. Ik heb vijf dagen bijna vierentwintig uur per dag gewerkt. Ik was moe, maar ik kon niet echt rusten. Op Sumatra raakte ik een deel van mijn onbevangenheid kwijt.
Voor de missie naar Afghanistan was ik minder relaxt dan anders. Eerlijk gezegd wist ik niet zeker of ik levend terug zou komen. Met het 43 Brigade verkenning eskadron zaten we in Tarin Kowt voor een operatie van vijf dagen. In de eerste nacht vielen er al doden en gewonden. Ook Marc van der Kuilen werd op een dak onder vuur genomen. Ik zag dat hij in zijn benen werd geraakt, maar het gekke was dat hij nog kort bleef staan. Twee seconden ongeveer. Hij keek me aan en toen viel hij op een gekke manier op de grond. “Shit, ik ben geraakt, schreeuwde hij!” Hij probeerde op te staan en ik ging hem halen. Terwijl ik naar hem toeliep, werden we nog volop beschoten. Er kwam zelfs een kogel langs mijn gezicht. We zijn nog negen keer beschoten.
Met volle bepakking woog Marc bijna 140 kilo. Toch is het me gelukt om hem van het dak af te slepen. Ik doe alles om een collega terug te halen, want als je daar zelf ligt wil je ook dat iemand je komt halen! Voor deze actie ben ik met een Kruis van Verdienste beloond. Dat voelde heel dubbel, want mensen noemen je dan een held, maar ik heb ook gewoon mijn werk gedaan. Al deze ervaringen hebben er wel voor gezorgd dat ik een posttraumatische stressstoornis (PTSS) heb. Het heeft me een tijd gekost om dit te accepteren, want ik ben nu niet meer alleen groot en stoer.
Ik zie nieuwe collega’s binnenkomen die op zoek zijn naar avontuur. Dat herken ik, want dat zocht ik ook. Maar nu wil ik jongeren vooral mijn ervaringen meegeven. Ik praat er met hen over. En in de toekomst wil ik het liefst anderen met PTSS-klachten helpen.”